Những ngày cuối thu, theo chân người đồng nghiệp tôi ghé thăm lại trại nấm của gia đình anh Thái trên con đường làng thuộc tổ 3, ấp 1, xã Tóc Tiên, thị xã Phú Mỹ. Tiếp chúng tôi tại khu vực sản xuất phôi chị Nguyễn Thị Hoài (1981) vợ anh Thái tâm sự: “Năm 2000, anh Thái rời quê hương Nam Định. Theo người bà con vào làm công nhân tại một trang trại trồng nấm mèo ở Thành Phố Long Khánh (Đồng Nai). Tại đây chúng tôi quen nhau và lập gia đình. Năm 2002, có chút kinh nghiệm trồng nấm, chúng tôi chuyển đến đây (xã Tóc Tiên) thuê đất lập nghiệp với nghề trồng nấm và tìm hướng đi cho riêng mình. Thế nhưng, khởi đầu cũng gặp không ít khó khăn. Nhờ có kinh nghiệm thực tế, nắm được quy trình kỹ thuật, ngoài ra khí hậu, thổ nhưỡng ở đây cũng hợp với sự sinh trưởng, phát triển của nấm nên những lứa nấm đầu tay đã cho tôi có lãi, tích trữ dần, chúng tôi đã có vốn để mua đất, mở trang trại nấm. Hiện cơ sở có diện tích đất khoảng 10.000m². Trong đó, chúng tôi thiết kế 30 nhà chuyên trồng nấm mèo và nấm bào ngư. Phần diện tích còn lại xây dựng khu nhà sấy, khu chứa mùn cưa và khu đóng bịch phôi”.

Chia sẻ kinh nhiệm trồng nấm chị Hoài cho biết sau hơn 20 năm trồng nấm, gia đình chị đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm để xây dựng thành một cơ sở trồng nấm hoàn chỉnh. Quy trình trồng nấm gia đình chủ động từ khâu nguyên liệu đến đóng bịch, thanh trùng, cấy meo, đưa vào nhà ủ, chăm sóc trong nhà trồng, rồi đến khâu thu hoạch, tiêu thụ.

Nhà trồng nấm có diện tích 300m², mái lợp lá hoặc tôn, xung quanh có lưới lan bao phủ tạo ánh sáng và độ ẩm, trên mái tôn thiết kế hệ thống máy phun nước làm mát, bên trong thiết kế máy phun sương để giữ độ ẩm. Tất các các thiết bị đều thiết kế tự động.

Sử dụng mùn cưa cao su để làm phôi. Phôi trước khi đóng bịch được ủ với vôi, bột bắp, phân NPK. (Mỗi bịch phôi nặng từ 1-1,2kg, có giá thành khoảng 3.000 đồng) cho vào lò hấp thanh trùng ở nhiệt độ 95-100⁰C trong vòng 12 giờ, sau đó để nguội 12 giờ mới cấy meo. Sau khi cấy meo, phôi nấm đưa vào nhà ủ meo. Nhà ủ meo phải được sát trùng vôi, vệ sinh sạch sẽ. Thời gian ủ từ 20- 25 ngày tùy theo thời tiết, luôn giữ độ ẩm 80%, ánh sáng khuếch tán vừa phải. Khi thấy meo lan đều, có màu trắng đồng nhất, bịch phôi rắn chắc là có thể đem ra nhà trồng nấm để chăm sóc và thu hoạch. Thời gian từ khi cấy meo vào bịch phôi đến lúc thu hoạch lần đầu khoảng 30 ngày. Thu hoạch lần sau cách lần đầu khoảng 10-15 ngày.

“Trong một năm, cơ sở chỉ trồng 2 vụ. Vụ một bắt đầu từ tháng 5 và vụ hai bắt đầu từ tháng 9. Mỗi vụ trồng kéo dài khoảng 3 tháng, cho thu hoạch từ 5- 7 lần. Mỗi bích phôi sản lượng khoảng 300g nấm tươi. Mỗi vụ cơ sở cung cấp ra thị trường khoảng 10 tấn nấm tươi. Giá bán nấm mèo giao động từ 80-90 ngàn đồng/kg, nấm bào ngư giao động từ 30-40 ngàn đồng/kg. Nấm bào ngư tiêu thụ trong tỉnh, nấm mèo qua thương lái đi các tỉnh miền trung và miền bắc. Mỗi năm, sau khi trừ chi phí gia đinh thu lãi khoảng 500 triệu đồng.” Chị Hoài chia sẻ.

Được biết, không chỉ làm giàu cho gia đình, cơ sở trồng nấm của gia đình chị Nguyễn Thị Hoài còn tạo việc làm ổn định cho 5 lao động thường xuyên và 8-10 lao động thời vụ với mức lương từ 6 - 7 triệu đồng/tháng. Vừa qua, anh Nguyễn Văn Thái được Hội Nông dân tỉnh tặng bằng khen đạt thành tích trong Phong trào “Nông dân thi đua sản xuất - kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững” năm 2022.

Ông Trương Ngọc Trang, Chủ tịch Hội Nông dân xã Tóc Tiên cho biết sau nhiều năm áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, mô hình trồng nấm của gia đình chị Hoài duy trì, phát triển bền vững và mang lai hiệu quả kinh tế cao. Nghề trồng nầm ổn định là hướng đi tốt cho phát triển kinh tế nông hộ. Đây là cơ sở để liên doanh, liên kết sản xuất hàng hóa, sản phẩm đạt chất lượng, an toàn thực phẩm, xây dựng thương hiệu nấm Tóc Tiên.

Trọng Hoàng