Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý, vận hành hệ thống GSTC, thiết bị GSHT lắp đặt trên tàu cá và theo dõi, giám sát tàu cá, xử lý vi phạm hành chính; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản (số 1914/BNN-TCTS ngày 29/3/2023) đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố ven biển khẩn trương triển khai thực hiện một số nội dung :

Công tác lắp đặt thiết bị GSHT

Đối với tàu cá có giấy phép khai thác thủy sản chưa lắp đặt thiết bị GSHT: khẩn trương lắp đặt, đảm bảo 100% số lượng tàu cá còn hạn Giấy phép khai thác thủy sản được lắp đặt thiết bị GSHT.

Đối với tàu cá không còn khả năng hoạt động, nằm bờ chưa lắp đặt thiết bị: thống kê danh sách chi tiết, vị trí tàu đang nằm bờ, giao cơ quan, đơn vị quản lý và báo cáo định kỳ trước ngày 20 hàng tháng về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Sớm có biện pháp giải bản đối với các tàu cá bị chìm, cháy, mất tích, nước ngoài bắt giữ tịch thu, ngân hàng tịch thu theo quy định.

Đối với các tàu cá đã lắp đặt thiết bị GSHT nhưng không có tín hiệu kết nối dài ngày trên hệ thống GSTC: tính đến nay, số lượng tàu cá bị mất kết nối trên 1 năm là 2.335 tàu (chiếm 8% so với tổng số lượng tàu đã được lắp đặt có trên hệ thống GSTC); đặc biệt, nhiều tàu cá đã bị mất kết nối từ năm 2019, 2020 cho đến nay vẫn chưa có tín hiệu trở lại. Cụ thể, từ năm 2019 có 30 tàu, từ năm 2020 có 524 tàu. Do vậy, đề nghị các địa phương rà soát, quản lý chặt chẽ số tàu cá này như các tàu cá chưa lắp thiết bị GSHT.

Các địa phương đến nay chưa ban hành Quy trình lắp đặt, tháo dỡ, thay thế thiết bị (Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Bình, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Phú Yên, Ninh Thuận, Bến Tre, Sóc Trăng, Bạc Liêu) cần khẩn trương ban hành và tổ chức thực hiện.

Công tác vận hành hệ thống GSTC

Các địa phương đến nay chưa ban hành quy chế, quy trình xử lý thông tin tàu cá trên hệ thống giám sát tàu cá (Hà Tĩnh, Phú Yên, Thành phố Hồ Chí Minh, Bạc Liêu), chưa tổ chức trực vận hành hệ thống giám sát tàu cá 24/7 (Thanh Hóa, Quảng Bình, Quảng Ngãi), khẩn trương sắp xếp, bố trí nhân lực để trực 24/7, ban hành đầy đủ và thực hiện đúng theo các quy chế, quy trình đã xây dựng. Phối hợp trả lời kết quả xử lý vụ việc khi nhận được Thông báo tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên mất kết nối trên 10 ngày trên biển, vượt ranh giới cho phép trên biển từ Trực ban Tổng cục Thủy sản cho đến khi kết thúc vụ việc. Thực hiện rà soát và xác thực thông tin tàu cá từ 15 mét trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên hệ thống giám sát tàu cá để đảm bảo đúng thông tin quản lý tàu cá.

Hiện nay, ngoài  một số tỉnh có tỉ lệ tàu cá kết nối cao hàng ngày từ 70-80% như Bến Tre, Trà Vinh, Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang thì tình hình tàu cá duy trì hoạt động của thiết bị có kết nối trung bình hàng ngày tại các tỉnh vẫn còn thấp so với số lượng tàu cá đã lắp, chỉ đạt khoảng 50% (các tỉnh có tỉ lệ tàu cá kết nối hàng ngày thấp dưới 30% như: Đà Nẵng-5%, Thừa Thiên Huế-13%, Quảng Trị-16%, Hà Tĩnh-17%, Thanh Hóa-22%, Quảng Ngãi-23%)... Các địa phương cần rà soát toàn bộ khối tàu từ 15m trở lên của tỉnh đã lắp thiết bị GSHT nhưng không duy trì hoạt động, tránh tình trạng các tàu cá này tham gia khai thác thủy sản.

Ban quản lý cảng cá, văn phòng đại diện thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, lực lượng Biên phòng tại các cửa biển cần sử dụng hệ thống Giám sát tàu cá để kiểm soát một cách hiệu quả trong việc tàu cá ra vào cảng, truy xuất nguồn gốc và xử lý vi phạm. Giám sát chặt chẽ việc niêm phong kẹp chì thiết bị trước khi tàu cá ra vào cảng.

Công tác tuyên truyền và xử lý vi phạm

Các địa phương cần tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền cho ngư dân các quy định của pháp luật về việc lắp đặt, sử dụng thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá; các quy định về xử lý vi phạm hành chính về giám sát hành trình tàu cá.

Các địa phương thường xuyên thành lập các đoàn thanh, kiểm tra việc thực hiện quy định của pháp luật về thiết bị giám sát hành trình đối với các tổ chức, cá nhân liên quan. Tăng cường điều tra xử lý vi phạm hành chính liên quan đến tàu cá vi phạm quy định về thiết bị giám sát hành trình để đủ sức răn đe…

Thúy Nga – Chi cục TS (nguồn tổng cục Thủy sản)