- Tỉnh đã tham mưu xây dựng và trình Hội đồng nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ban hành Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu với các nội dung như: Hỗ trợ chi phí tư vấn xây dựng liên kết, hạ tầng phục vụ liên kết, xây dựng mô hình liên kết điểm, hỗ trợ giống, vật tư, bao bì, nhãn mác sản phẩm thông qua các dịch vụ tập trung của hợp tác xã cho các bên tham gia liên kết, hỗ trợ chi phí áp dụng quy trình kỹ thuật và quản lý chất lượng đồng bộ theo chuỗi, thực hành sản xuất nông nghiệp tốt. Bên cạnh đó, tỉnh cũng ban hành Danh mục các ngành hàng, sản phẩm quan trọng, chủ lực cần khuyến khích và ưu tiên hỗ trợ thực hiện liên kết gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm tại Quyết định số 1147/QĐ-UBND ngày 08/5/2019 và Quyết định số 2811/QĐ-UBND ngày 12/9/2022 sửa đổi, bổ sung Quyết định số 1147/QĐ-UBND.

- Để tổ chức thực hiện Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND, tỉnh ban hành Quyết định số 05/2021/QĐ-UBND ngày 05/5/2021 quy định phân cấp phê duyệt hỗ trợ các mô hình, dự án, kế hoạch liên kết trên địa bàn tỉnh, cụ thể: Ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt và tổ chức thực hiện, quản lý dự án hoặc kế hoạch liên kết có phạm vi thực hiện trên địa bàn một (01) huyện; Ủy ban nhân dân tỉnh phê duyệt và tổ chức thực hiện hỗ trợ liên kết đối với liên kết có phạm vi thực hiện trên địa bàn từ 02 huyện trở lên.

- Về tuyên truyền, vận động thực hiện chính sách liên kết: đã tổ chức 32 hội nghị, tập huấn với 2.089 đại biểu tham dự. In ấn 6.600 cuốn Sổ tay tuyên truyền, hướng dẫn chính sách liên kết và cấp phát cho các sở, ngành, UBND cấp huyện làm tài liệu truyên truyền; thực hiện thông tin, tuyên truyền rộng rãi trên Đài truyền hình, Đài Phát thanh Bà Rịa – Vũng Tàu, Báo Bà Rịa – Vũng Tàu online, Cổng thông tin điện tử Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Niêm yết công khai Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND tại trụ sở UBND cấp huyện, xã để mọi người dân đều nắm được và chủ động thực hiện.

- Về công tác kiểm tra, giám sát: Trong năm 2022, tổ chức 01 Đoàn kiểm tra, giám sát, đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân tỉnh trên địa bàn tỉnh năm 2022 (từ ngày 12/7/2022 đến ngày 15/7/2022) tại các huyện, thị xã, thành phố (trừ Côn Đảo) nhằm nắm bắt tình hình triển khai Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND cũng như những khó khăn, vướng mắc của các huyện, thị xã, thành phố về tình hình thực hiện Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND và những khó khăn, đề xuất, kiến nghị của địa phương để triển khai các nhiệm vụ theo Kế hoạch được phê duyệt, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao.

- Thực hiện Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND, UBND tỉnh, UBND cấp huyện đã triển khai thực hiện các nhiệm vụ được phân giao. Đồng thời, phê duyệt hỗ trợ 09 dự án, mô hình liên kết trong đó có 05 mô hình, dự án liên kết cấp tỉnh, đó là: Dự án liên kết của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Sản xuất Cacao Thành Đạt, huyện Châu Đức; Mô hình liên kết điểm của Hợp tác xã Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Lá Xanh, huyện Long Điền; Mô hình liên kết điểm sản xuất và tiêu thụ thanh long của Hợp tác xã Nông nghiệp công nghệ cao Bà Rịa – Vũng Tàu; Mô hình liên kết điểm sản xuất và tiêu thụ Tôm thẻ chân trắng của Hợp tác xã Chợ Bến, huyện Long Điền; Dự án liên kết tổ chức sản xuất gắn với tiêu thụ Bưởi da xanh của Hợp tác xã Bưởi da xanh Hắc Dịch, Thị xã Phú Mỹ; và 04 dự án, kế hoạch liên kết cấp huyện: Dự án liên kết cung ứng vật tư, dịch vụ đầu vào, tổ chức sản xuất, thu hoạch gắn với tiêu thụ lúa của Hợp tác xã Nông nghiệp dịch vụ Đất Đỏ, huyện Đất Đỏ; kế hoạch liên kết cung ứng vật tư, dịch vụ đầu vào, tổ chức sản xuất, thu hoạch gắn với tiêu thụ lúa của Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ An Nhứt, huyện Long Điền; kế hoạch liên kết cung ứng vật tư, dịch vụ đầu vào, tổ chức sản xuất, thu hoạch gắn với tiêu thụ sản phẩm Bưởi da xanh tại Hợp tác xã Bưởi da xanh Sông Xoài, thị xã Phú Mỹ; Dự án liên kết cung ứng vật tư, dịch vụ đầu vào, tổ chức sản xuất, thu hoạch, sơ chế gắn với tiêu thụ rau của Hợp tác xã sản xuất nông nghiệp dịch vụ Châu Pha, thị xã Phú Mỹ.

Mặc dù, chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp theo Nghị định 98/2018/NĐ-CP và Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND phù hợp xu thế phát triển nông nhiệp tại địa phương, đáp ứng nhu cầu của đa số các hợp tác xã, nông hộ sản xuất nông nghiệp tại địa bàn. Khi triển khai chính sách tại địa phương, đa số các nông hộ, doanh nghiệp, hợp tác xã đều nhiệt tình hưởng ứng và mong muốn được tham gia vào các chuỗi liên kết. Trong điều kiện giá cả thị trường nông sản còn bấp bênh, giá vật tư nông nghiệp ngày một tăng cao thì nhu cầu tham gia chuỗi liên kết của người dân cần thiết hơn lúc nào hết. Tuy nhiên, hiện nay việc thực hiện chính sách tại địa phương còn gặp nhiều khó khăn, cụ thể như:

- Trong năm 2021, bước đầu triển khai Nghị quyết số 21/2020/NQ-HĐND, các huyện, thị xã, thành phố còn lúng túng, ngoài ra, do ảnh hưởng của dịch Covid -19 nên kinh phí trong năm giải ngân chưa cao; quá trình trình duyệt dự thảo Nghị quyết về chính sách cần theo các bước quy định lấy ý kiến các sở, ban ngành, thông qua Sở Tư pháp, trình UBND tỉnh, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh,... nên tiến độ trình duyệt ban hành chậm.

- Doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia chuỗi liên kết sản xuất phần lớn quy mô nhỏ, năng lực còn yếu, khả năng chủ động về vốn, khoa học kỹ thuật còn hạn chế; sản xuất nông nghiệp trên địa bàn chủ yếu mang tính nhỏ lẻ, manh mún; sản xuất nông nghiệp thường gặp rủi ro do thiên tai, giá cả thị trường biến động nên các doanh nghiệp, hợp tác xã ngại ký hợp đồng lâu dài với người sản xuất; Hợp tác xã nông nghiệp trên địa bàn hiện nay khá nhiều, tuy nhiên thiếu hợp tác xã sản xuất hiệu quả, thể hiện được vai trò đầu mối kết nối cung ứng dịch vụ đầu vào và tiêu thụ sản phẩm đầu ra cho nông sản hàng hóa tại địa phương, chủ yếu vẫn là hỗ trợ trong nội bộ thành viên hợp tác xã mà chưa có liên kết với các nông hộ ngoài hợp tác xã; việc tìm kiếm lựa chọn các doanh nghiệp, hợp tác xã đáp ứng đủ điều kiện năng lực để đứng ra đảm nhận vai trò chủ trì liên kết gặp nhiều khó khăn, hạn chế cả về số lượng lẫn chất lượng; việc tuân thủ theo quy trình kỹ thuật đồng nhất còn gặp khó khăn, tính liên kết giữa người dân và doanh nghiệp chưa chặt chẽ, nhận thức một bộ phận nông dân còn hạn chế, chưa thật sự tuân thủ những ràng buộc trách nhiệm với doanh nghiệp, vẫn có tâm lý thấy được lợi nhuận trước mắt, không thấy được lợi ích về lâu dài nên có trường hợp phá vỡ cam kết khi giá thị trường lên cao; quá trình hướng dẫn xây dựng hồ sơ đề nghị hỗ trợ liên kết, các chủ trì liên kết còn thụ động trong công tác cung cấp thông tin, phối hợp với đơn vị tư vấn chưa tốt, dẫn đến tiến độ lập hồ sơ chậm.

Lài Nguyễn – Chi cục Phát triển nông thôn