Điều này đòi hỏi ngành hồ tiêu phải có cách ứng phó linh hoạt về thị trường cũng như không ngừng cải thiện chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế. Đây là nội dung được các chuyên gia, doanh nghiệp thảo luận tại Hội nghị đối tác công tư ngành hồ tiêu năm 2025 do Hiệp hội hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam (VPSA) tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh, ngày 17/4.

Ông Lê Việt Anh, Tổng thư ký Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam thông tin: Lũy kế hết quý I/2025, Việt Nam đã xuất khẩu được 47.660 tấn hồ tiêu các loại, trong đó tiêu đen đạt 39.853 tấn, tiêu trắng đạt 7.807 tấn. Tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 326,6 triệu USD. So với cùng kỳ năm trước lượng xuất khẩu giảm 16,1%, tuy nhiên kim ngạch xuất khẩu tăng đến 38,6%. Giá xuất khẩu bình quân tiêu đen trong quý I đạt 6.711 USD/tấn, tăng 94,9% và tiêu trắng đạt 8.617 USD/tấn, tăng 73,9% so với cùng kỳ năm 2024. Về thị trường, Hoa Kỳ vẫn là điểm đến xuất khẩu lớn nhất chiếm khoảng 25% tổng kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu Việt Nam. Ngược lại, Việt Nam cũng là nước cung cấp hồ tiêu lớn nhất cho Hoa Kỳ, chiếm tới 77% tổng lượng hạt tiêu mà nước này nhập khẩu.

Trong bối cảnh nhiều biến động về chính sách thuế, bà Hoàng Thị Liên, Chủ tịch VPSA nhận định: Đây là thách thức lớn mà ngành hồ tiêu Việt Nam gặp phải. Ngay khi thuế nhập khẩu 10% được áp dụng, đã có một số nhà mua hàng tại Hoa Kỳ tạm dừng mua vào để cân nhắc. Điều này cho thấy thị trường đang rất nhạy cảm với thuế và giá cả; hồ tiêu Việt Nam sẽ phải cạnh tranh rất khốc liệt với hồ tiêu của Brazil, Indonesia bởi mức thuế đối ứng của họ thấp hơn.

“Ngành hồ tiêu đặt hy vọng Chính phủ sẽ đàm phán để hạ mức thuế đối ứng xuống thấp nhất. Trong thời gian tạm hoãn thuế đối ứng 90 ngày, doanh nghiệp nào có đối tác yêu cầu giao hàng cần tranh thủ tối đa. Song song đó, doanh nghiệp cũng phải tính đến phương án tìm kiếm khách hàng ở các thị trường khác như châu Âu, châu Á, Trung Đông,… Bởi nếu thuế đối ứng với hồ tiêu Việt Nam sau đàm phán vẫn cao hơn các đối thủ cạnh tranh, thị phần tiêu Việt Nam tại Hoa Kỳ sẽ giảm xuống”, bà Hoàng Thị Liên khuyến nghị.

Theo bà Hoàng Thị Liên, ngoài thuế quan, ngành hồ tiêu cũng đang đối diện với nhiều cảnh báo về dư lượng các loại hoá chất, thuốc bảo vệ thực vật từ thị trường Trung Quốc và EU. VSPA sẽ tiến hành rà soát kết quả kiểm nghiệm dư lượng định kỳ theo quý; phân tích xu hướng, nhận diện rủi ro dư lượng vượt ngưỡng để đưa ra cảnh báo sớm và đề xuất điều chỉnh kỹ thuật khi cần.

Về lâu dài, VSPA đề xuất triển khai dự án phát triển an toàn, bền vững và nâng cao chất lượng sản phẩm hồ tiêu Việt Nam. Theo đó, hiệp hội phối hợp với các đối tác, nông dân xây dựng các mô hình canh tác hồ tiêu tái canh, tuân thủ dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (MRLs) và phát thải thấp; hỗ trợ nông dân tiếp cận các công nghệ mới, kỹ thuật sinh học và giải pháp canh tác an toàn, hiệu quả kinh tế cao.

Ông Ngô Bá Lương, Quản lý vùng nguyên liệu hồ tiêu phía nam Công ty Hương Gia Vị Sơn Hà chia sẻ: Công ty chuyên liên kết với các hộ nông dân, hợp tác xã sản xuất tiêu hữu cơ xuất khẩu. Sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ, nông dân có thể bán giá cao hơn 30% so với các loại tiêu khác. Doanh nghiệp xuất khẩu tiêu hữu cơ dễ dàng tiếp cận các thị trường cao cấp, ít chịu sự cạnh tranh về giá hơn.

Tuy nhiên, vấn đề nan giải nhất của vùng nguyên liệu hữu cơ hiện nay là tình trạng nhiễm chéo hoá chất, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật từ các vùng lân cận. Hiện nay, công ty đang hướng dẫn nông dân, hợp tác xã trồng các loại cây có tán cao bao quanh vườn tiêu hữu cơ để hạn chế lượng thuốc từ các vườn xung quanh.

DNT (nguồn: Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị VN)