Chúng ta cần hiểu rằng ngày xưa những người nông dân biết cách tính toán với đất đai, đối phó với khí hậu và nuôi trồng tốt hơn nhiều. Họ hiểu những gì mình làm.

Khi họ phụ thuộc vào cuộc đua sản lượng, các giống năng suất cao, phân bón, thuốc trừ sâu… những việc này tạo ra các vấn đề đối với môi trường mà họ đang phải đối mặt. Hiện nay nông nghiệp ở Việt Nam có rất nhiều bất cập như ô nhiễm từ phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, hormone và thuốc kháng sinh…

Ngày xưa, khi chưa có ni lông, người ta có bao bì bằng lá cây. Bây giờ mọi thứ đều là nhựa và tất nhiên sẽ thải nhựa ra ngoài môi trường. Thêm vào đó, có rất nhiều sản phẩm bị hao hụt do thiếu kiến ​​thức liên quan đến sau thu hoạch, bảo quản nên nhiều loại kết thúc ở bãi rác hoặc thậm chí trong lò đốt.

Môi trường đang thay đổi, nhiều người gọi đó là biến đổi khí hậu, nhưng phải nói rằng phần lớn là do con người tạo ra. Và mọi thay đổi nhanh hơn: Xâm nhập mặn, nguồn nước bị ô nhiễm, ít nước ngọt hơn và hạn hán nhiều hơn trong tương lai.

Kinh tế tuần hoàn sẽ giúp mọi người chống chịu tốt hơn với những thay đổi. Nông dân phải giảm sự phụ thuộc. Họ phải mạnh mẽ hơn. Về cơ bản nông nghiệp tuần hoàn là để đảm bảo rằng bạn đối xử tốt với môi trường, sử dụng những gì bạn có trong môi trường đó, không vứt bỏ mọi thứ mà hãy tái sử dụng những thứ bạn có tại đồng ruộng và vườn trồng, càng nhiều càng tốt.

Công nghệ sinh học giúp ích một cách dễ dàng cho người nông dân, chẳng hạn như giúp làm phân ủ hoặc sản xuất ruồi lính đen…  Nông nghiệp tuần hoàn là xây dựng khả năng phục hồi để nông dân có thể thích ứng với môi trường. Nếu khiến họ phụ thuộc một lần nữa vào một công nghệ nào đó sẽ khiến họ khó có khả năng chống chịu và khi tình hình thay đổi, họ không biết phải làm gì.

Nông dân sản xuất quy mô nhỏ, vốn đầu tư ít, thậm chí kiến thức để có thể làm một quy trình khép kín, làm sao thúc đẩy kinh tế tuần hoàn phát triển.

Cần dồn nhiều tâm sức vào việc nâng cao năng lực; kiến thức về nông nghiệp tuần hoàn, không chỉ nông dân mà cả cán bộ Sở Nông nghiệp và PTNT. Đào tạo nông dân nhưng cũng phải đào tạo cán bộ nông nghiệp. Đó phải là ưu tiên số một.

Nhưng phải nói rằng, thay vì khuyến khích nông dân chuyển sang mô hình mới, cần thúc đẩy nông dân thích nghi với những gì mà họ quan tâm. Tâm lý người nông dân đa số giống nhau là ai cũng muốn tránh rủi ro. Vì vậy, họ chỉ làm điều gì mới nếu họ tin rằng mọi thứ sẽ ổn. Đừng thúc ép thay đổi sang một mô hình mới mà hãy giúp người nông dân từ từ thích nghi với một hệ thống tốt hơn, để họ quay trở lại canh tác đúng hướng.

Tấn Phước