HÃY CHỦ ĐỘNG PHÒNG, CHỐNG BỆNH DẠI
21/03/2024 - 09:19 | Thông tin doanh nghiệp cần biết
Trên địa bàn tỉnh BR-VT từ đầu năm đến nay mặc dù chưa ghi nhận ca tử vong nào do bệnh Dại trên người,
tuy nhiên trên địa bàn huyện Châu Đức đã xuất
hiện 01 ổ dịch Dại động vật tại thôn Trung Sơn, xã Suối Nghệ vào ngày 28/2/2024; trên địa bàn xã Long Tân huyện
Đất Đỏ xuất hiện trường hợp chó nghi
mắc bệnh Dại, chạy rông không rõ nguồn gốc, rất hung dữ và chạy thẳng vào nhà
các hộ dân cắn người, động vật). Tính đến thời điểm hiện tại toàn tỉnh đã có tới 422
người bị chó, mèo cắn phải đi tiêm ngừa vắc xin Dại.
Bệnh Dại (Rabies) là bệnh lây truyền giữa động vật và người. Đây là bệnh
truyền nhiễm cấp tính ở động vật máu nóng gây ra. Động vật sau khi nhiễm vi rút
Dại có thời gian ủ bệnh khác nhau tùy thuộc loài động vật, độc lực của vi rút
và vị trí vết cắn. Vi rút xâm nhập vào cơ thể được nhân lên và hướng tới hệ
thần kinh, phá hủy mô thần kinh, gây nên những kích động điên dại và kết thúc
bằng cái chết. Thời gian ủ bệnh ở động vật có thể kéo dài từ vài ngày đến vài
tháng, có thể lâu hơn, nhưng trước 10 ngày phát bệnh, vi rút có thể gây nhiễm
cho người và động vật khác. Vi rút dại có nhiều trong nước bọt của chó, mèo và
động vật mắc bệnh Dại, kể cả khi con vật chưa có dấu hiệu lâm sàng.
Vi rút Dại có thể lây sang người từ động vật mắc bệnh Dại qua các vết
cắn, cào, liếm, vết xước da và niêm mạc bị tổn thương, vết thương hở. Điều đáng
lưu ý là: Tất cả bệnh nhân khi đã lên cơn dại đều bị tử vong.
Các biểu hiện lâm sàng bệnh Dại trên động vật thường
được chia làm 02 thể là thể dại điên cuồng và thể dại câm (bại liệt). Trong
thực tế, nhiều con chó mắc bệnh dại biểu hiện cả 2 thể này một cách xen kẽ
nhau, thời gian đầu có biểu hiện điên cuồng, bị kích động rồi sau đó chuyển
sang dạng bị ức chế và bại liệt:
-
Thể dại điên cuồng: được chia làm
3 thời kỳ
+ Thời kỳ tiền lâm sàng: Chó bị dại có dấu hiệu khác thường như trốn vào
góc tối, kín đáo, đến gần chủ miễn cưỡng hoặc trái lại, tỏ ra vồn vã thái quá,
thỉnh thoảng sủa vu vơ, tru lên từng hồi; hoặc bồn chồn, nhảy lên đớp không
khí.
+ Thời kỳ điên cuồng: các phản xạ vận động bị kích thích mạnh, cắn sủa
người lạ dữ dội, quá vồ vập khi chủ gọi, chỉ cần có tiếng động nhẹ cùng nhảy
lên sủa từng hồi dài. Vết thương nơi bị cắn ngứa, chó liếm hoặc tự cắn, cào đến
rụng lông, chảy máu. Chó bỏ ăn, nuốt khó, sốt, dãn đồng tử, con vật có biểu
hiện khát nước, muốn uống nhưng không nuốt được; chó bắt đầu chảy nước dãi, sùi
bọt mép, tỏ vẻ bồn chồn, cảnh giác, sợ sệt, cắn vu vơ, hay giật mình, đi lại
không có chủ định, trở nên dữ tợn, điên cuồng (2 - 3 ngày sau khi phát bệnh).
Con vật bỏ nhà ra đi và thường không trở về; trên đường đi, gặp vật gì lạ nó
cũng cắn gặm, ăn bừa bãi, tấn công chó khác, kể cả người.
+ Thời kỳ bại liệt: Chó bị liệt, không nuốt được thức ăn, nước uống, liệt
hàm dưới và lưỡi nên trễ hàm, thè lưỡi ra ngoài, nước dãi chảy ra, chân sau
liệt ngày càng rõ; chó chết trong khoảng từ 3 - 7 ngày sau khi có triệu chứng
đầu tiên, do liệt cơ hô hấp và do kiệt sức vì không ăn uống được.
-
Thể dại câm: Là dạng bệnh không có
các biểu hiện lên cơn dại điên cuồng như thường thấy; chó chỉ có biểu hiện buồn
rầu. Con vật có thể bị bại ở một phần cơ thể, nửa người hoặc 2 chân sau, nhưng
thường là liệt cơ hàm, hàm trễ xuống, lưỡi thè ra; nước dãi chảy lòng thòng,
con vật không cắn, sủa được, chỉ gầm gừ trong họng. Quá trình này tiến triển từ
2 - 3 ngày.
Để phòng chống bệnh Dại cho người và vật nuôi, người dân cần thực
hiện những vấn đề sau:
Ø Chủ hộ nuôi chó, mèo và động vật khác
có nguy cơ gây bệnh cam kết thực hiện đúng, đầy đủ các quy định về nuôi, nhốt,
quản lý, nhất là việc khai báo, tiêm vắc xin và phòng, chống bệnh Dại; không để
chó, mèo thả rông, khi đưa chó, mèo ra nơi công cộng, nơi đông người, khu dân
cư, chung cư phải quản lý và thực hiện đầy đủ các biện pháp để bảo đảm an toàn
cho người xung quanh (đặc biệt đối với chó phải được đeo rọ mõm, có dây xích và
người dắt) và bảo đảm vệ sinh môi trường.
Ø Tham dự các buổi tập huấn, tuyên truyền do cơ quan thú
y phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức để hiểu rõ tính chất nguy hiểm của
bệnh Dại, các dấu hiệu nhận biết chó mèo nghi mắc bệnh Dại và biện pháp phòng,
chống bệnh Dại hữu hiệu cho vật nuôi;
Ø Tiêm phòng vắc xin Dại đầy đủ cho chó mèo, vật nuôi mỗi
năm một lần, trong đó đối với chó mèo sinh ra từ mẹ chưa được tiêm phòng thì
tiêm phòng vào lúc 04 tuần tuổi và đối với chó mèo sinh ra từ mẹ đã được tiêm
phòng thì tiêm vào lúc 11 tuần tuổi. Người nuôi chó phải
thường xuyên xích chó hoặc nuôi nhốt chó trong nhà, khi đưa chó ra nơi công cộng
phải có dây xích, đeo rọ mõm và có người dắt. Nếu vi phạm căn cứ Điểm b, Khoản 2, Điều 7, Nghị định số 90/2017/NĐ-CP quy định
xử phạt hành chính trong lĩnh vực thú y; Khoản
3, Điều 2
Nghị định số 04/2020/NĐ-CP của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 90/2017/NĐ-CP
ngày 31 tháng 7 năm 2017 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính
trong lĩnh vực thú y quy định phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng
đối với chủ vật nuôi có hành vi sau đây:
- Không tiêm phòng vắc xin phòng bệnh Dại cho động vật
bắt buộc phải tiêm phòng.
- Không đeo rọ
mõm cho chó hoặc không xích giữ chó, không có người dắt khi đưa chó ra nơi công
cộng.
Ø Không nên mua chó mèo bán rông trên đường phố hoặc
không rõ nguồn gốc về nuôi vì trong thời gian qua Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã
phát hiện những trường hợp mua chó không rõ nguồn gốc, chưa tiêm phòng bệnh Dại
về nuôi, từ đó phát sinh bệnh Dại trên chó mèo, đây là mối nguy cơ xảy ra bệnh
Dại cho những người trong gia đình và cho cộng đồng;
Ø Khi phát hiện chó mèo có triệu chứng bệnh Dại, phải nhốt
riêng và báo ngay cho chính quyền địa phương hoặc cơ quan thú y để xử lý kịp thời
nhằm khống chế, không để phát sinh và lây lan bệnh Dại trong cộng đồng;
Ø Khi bị chó mèo, động vật khác cắn, cào hoặc liếm vào vết
thương, cô bác anh chị cần thực hiện ngay:
1.
Rửa vết thương: Khi
bị chó, mèo cắn, cào, liếm trên da trầy xước cần xử lý vết thương bằng nước và
xà phòng liên tục trong vòng 15 phút, nếu không có xà phòng thì phải xối rửa vết
thương bằng nước sạch để giảm lượng vi rút tại vết thương.
2.
Hạn chế làm dập vết
thương và không được băng kín vết thương, sau đó tiếp tục rửa vết thương bằng cồn
70 độ, cồn I-ốt hoặc Povidone iodinine.
3.
Đến ngay cơ sở y
tế gần nhất để được tư vấn, hướng dẫn và tiêm phòng Dại kịp thời. Tuyệt đối
không dùng thuốc nam, thuốc tự chữa, không nhờ thầy lang chữa bệnh Dại.
Hạnh Nguyễn – Chi cục Chăn nuôi
và Thú y