Hiện nay, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu có tổng diện tích sản xuất sầu riêng  1.149,8 ha, phân bố chủ yếu tại các huyện Châu Đức, Phú Mỹ, Đất Đỏ, Xuyên Mộc, ... Giống sầu riêng sản xuất chủ yếu là sầu riêng Ri6, sầu riêng Thái, ... cây sầu riêng cho sản lượng ước tính mỗi năm khoảng 4.937 tấn.

Đến nay trên địa bàn tỉnh có năm (05) vùng trồng sầu riêng thuộc địa bàn hai xã Xà Bang và xã Láng Lớn của huyện Châu Đức, với tổng diện tích 124,2ha, được cấp mã số vùng trồng sầu riêng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc và đã được Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt.

Theo văn bản số 140/TT-CCN ngày 23/02/2023 của Cục Trồng trọt: Hiện nay, tại các địa phương thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ và Tây Nguyên cây sầu riêng vẫn đang có hiện tượng phát triển nóng, đặc biệt là mở rộng diện tích ở các vùng có điều kiện đất đai, sinh thái không phù hợp. Có nơi phá cây cà phê, cây hồ tiêu trong vườn trồng xen sầu riêng; chuyển đổi đất lúa để trồng cây sâu riêng… Do đó, để phát triển sản xuất sầu riêng bền vững trên địa bàn tỉnh, hiệu quả, phù hợp với định hướng phát triển chung của ngành, Sở Nông nghiệp và PTNT đã đề xuất các giải pháp để phát triển sản xuất sầu riêng bền vững như sau:

Các địa phương cần rà soát diện tích sầu riêng trên địa bàn, xây dựng đề án/kế hoạch phát triển sản xuất theo vùng tập trung; gắn với đầu tư cơ sở hạ tầng, cơ sở đóng gói, sơ chế, chế biến; quy mô phù hợp nội dung của Quyết định số 4085/QĐ-BNN-TT ngày 27/10/2022 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Phê duyệt Đề án Phát triển cây ăn quả chủ lực đến năm 2025 và 2030.

Khẩn trương rà soát, xây dựng hồ sơ đề nghị cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu phù hợp. Thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát việc cấp, quản lý, sử dụng mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói đủ điều kiện xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp mạo danh, gian lận, sử dụng mã số không đúng mục đích.

Tập trung tuyên truyền, phổ biến, nhằm từng bước thay đổi thói quen, nhận thức sản xuất theo phong trào, theo số đông, đặc biệt khuyến cáo nông dân không tự phát mở rộng diện tích sầu riêng tại các vùng có điều kiện đất đai, tưới tiêu nước không phù hợp; không tự phát chặt phá các loại cây trồng khác để chuyển sang trồng mới sầu riêng; việc phát triển cây trồng nói chung và sầu riêng nói riêng cần theo định hướng thị trường, theo định hướng của ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn; thay vì tăng diện tích, sản lượng cần tập trung tổ chức lại sản xuất, liên kết sản xuất, chuẩn hóa quy trình sản xuất từ lúc canh tác, thu hoạch đến chế biến, vận chuyển, phân phối nhằm nâng cao giá trị gia tăng.

Tham mưu cho UBND tỉnh Ban hành Kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu năm 2023, trong đó cần định hướng rõ các vùng lợi thế, vùng phù hợp đối với các cây trồng chuyển đổi, trong đó lưu ý với cây sầu riêng; hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa.

Tiếp tục thẩm định, công nhận cây đầu dòng, vườn cây đầu dòng sầu riêng; phổ biến áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt trong vùng sản xuất tập trung, mã số vùng trồng, nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm.

Tăng cường công tác kết nối người dân, hợp tác xã, tổ hợp tác với doanh nghiệp đóng gói, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu sầu riêng; xây dựng và triển khai các mô hình rải vụ thu hoạch sầu riêng, quy trình thực hành nông nghiệp tốt (GAP), quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM) trong vùng sản xuất sầu riêng tập trung, nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm. Quản lý chặt đối tượng sinh vật gây hại nguy hiểm như bệnh Phytophthora hại sầu riêng.

Nghiên cứu triển khai, đề xuất xây dựng các cơ chế, chính sách hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư cơ sở sơ chế, bảo quản, chế biến (đặc biệt là chế biến sâu); xây dựng thương hiệu và quảng bá thương hiệu sầu riêng của tỉnh, nâng cao giá trị và hiệu quả sản xuất. Hỗ trợ các hoạt động xúc tiến thương mại nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm sầu riêng trong nước cũng như xuất khẩu.

           TT&BVTV (Thanh Hiền)